Hoe kunnen we stalbranden voorkomen?

Stalbranden zijn een nachtmerrie voor elke boer. Deze tragedie kan een levenswerk opgebouwd door jaren van hard werken in enkele uren tijd vernietigen. Elk jaar worden boeren geconfronteerd met het risico op brand, wat niet alleen een directe bedreiging vormt voor het vee, maar ook voor het levensonderhoud van de boer. Het voorkomen van stalbranden is daarom niet alleen een kwestie van het voorkomen van dierenleed, maar ook van bedrijfscontinuïteit en veiligheid. In deze blog bespreken we de oorzaken van stalbranden en hoe we ze kunnen voorkomen.

Het belang van brandveiligheid blijft onveranderd hoog

Hoewel de aandacht voor stalbranden de afgelopen jaren significant is toegenomen, tonen cijfers van Brandweer Nederland en het Verbond van Verzekeraars aan dat het aantal stalbranden nog niet sterk afneemt.

In 2019 waren er 46 stalbranden waarbij ongeveer 175.000 dieren omkwamen.
In 2020 waren er 54 stalbranden waarbij ongeveer 108.000 dieren omkwamen.
In 2021 waren er 35 stalbranden waarbij ongeveer 7000 dieren omkwamen.
In 2022 waren er 42 stalbranden waarbij ongeveer 130.000 dieren omkwamen.

Oorzaken van stalbranden

Voor de helft van de stalbranden in Nederland blijft de oorzaak een mysterie. Dit zorgt voor aanzienlijke frustratie, vooral onder veehouders die dergelijke tragedies hebben ervaren. Dit zijn de meest voorkomende oorzaken van stalbranden:

Kortsluiting: Kortsluiting is de belangrijkste oorzaak van stalbranden. Door mestgassen, stof of bijvoorbeeld knagende ratten en muizen kan kortsluiting ontstaan in elektrische apparaten, zoals een luchtwasser.
Blikseminslag: Steeds vaker veroorzaakt blikseminslag een stalbrand. Stallen zijn vaak gelegen op open vlaktes en lopen daardoor extra risico.
Werkzaamheden: Ondoordachte werkzaamheden aan de stal zijn ook vaak debet aan stalbranden. Verkeerd aangesloten kabels en onnodige verlengsnoeren, bijvoorbeeld.
Oververhitting: Oververhitting van machines en installaties veroorzaakt veel stalbranden. Ook wanneer een machine die nog te heet is, wordt teruggeplaatst in de stal, kunnen er vlammen ontstaan.
Ligging: De brandweer kan moeilijk snel ter plaatse zijn doordat veehouderijen vaak afgelegen zijn. Bovendien wordt de brand minder snel opgemerkt door een gebrek aan voorbijgangers.

Stalbrand voorkomen

Een stalbrand voorkomen is beter dan genezen, zeker omdat de omgekomen dieren niet te genezen zijn. Veel stallen worden geïsoleerd met purschuim. Als dat materiaal vlam vat, loopt de brand volledig uit de hand. Met de volgende maatregelen helpt u de dieren uit de brand:

Wering: Ratten en muizen moeten knagen, opdat hun tanden niet te lang worden. Om te zorgen dat ze niet op uw kabels gaan knagen, is goede wering essentieel. Zorg dat alle kieren en kapotte deuren of ramen worden gedicht, een simpel stuk hout ervoor is vaak al voldoende. Verwijder ook mogelijk voedsel voor de knaagdieren en aantrekkelijke schuilplaatsen.
Foutloze elektrische installatie: Het is cruciaal dat elektrische leidingen goed zijn aangelegd. Dat betekent niet onnodig doorlussen met verlengsnoeren, geen verroeste installaties, veilige stopcontacten, enzovoorts. Schakel een expert in om de elektrische installatie te verzorgen.
Sprinklerinstallatie: Een sprinkler- of watermistinstallatie kan een brand beheersbaar houden, of zelfs blussen. Ook hier geldt uiteraard dat het systeem foutloos moet worden geïnstalleerd.
Vrije uitloop: Zoals vluchtroutes en een ontruimingsplan verplicht zijn in veel gebouwen, zo zouden ook dieren een vluchtroute moeten hebben. Door meer vrije uitloop te creëren, zullen de dieren bij brand instinctief naar buiten rennen om zichzelf in veiligheid te brengen.
Voorlichting: Zorg ervoor dat alle medewerkers beseffen hoe gevaarlijk hun werk kan zijn, niet alleen voor zichzelf maar ook voor de dieren. Door ze te leren hoe ze met de apparatuur om moeten gaan, kunt u een stalbrand voorkomen.

Innovatieve branddetectie en camerabeveiliging in één

De samenvoeging van branddetectie en camerabeveiliging in een geïntegreerd systeem is essentieel voor het snel ontdekken van brandgevaar. Boeren kunnen hiermee hun eigendommen op afstand monitoren en onmiddellijk actie ondernemen bij signalen van een stalbrand, waardoor zowel de veiligheid van vee als bezittingen aanzienlijk verbetert.

VIB Netwerken is gespecialiseerd in het aanbieden, installeren en onderhouden van deze geavanceerde systemen.

Lees meer over Branddetectie en camerabeveiliging in één

Hoe zit het met de brandveiligheid in jouw bedrijfspand?