7 manieren om brandveiligheid in de zorg te verbeteren

Er wordt veel geschreven over brandveiligheid in de zorg. Dat is ook vanzelfsprekend, want de zorginstellingen moeten zich aan zeer strenge veiligheidsmaatregelen houden. Bovendien is een groot aantal bewoners van zorginstellingen vaak minder mobiel en dit vraagt om extra oplettendheid in geval van nood. Om de veiligheid voor iedereen zo goed mogelijk te borgen bespreken wij in deze blog 7 manieren waarop de veiligheid naar een hoger niveau wordt gebracht.

Wij behandelen onder andere de volgende thema’s: voorbereid zijn op brand, rekening houden met de verschillende soorten bewoners, een brand melden en zo veel mogelijk beperken en nooduitgangen.

1. Breng de risico’s in de zorg in kaart met een Stuurwiel Risicogestuurde Brandveiligheid

Iedere instelling doet er goed aan om de veiligheidsrisico’s in kaart te brengen, zo ook in de zorg. In 2016 is er een nieuw model ontwikkeld, het Stuurwiel Risicogestuurde Brandveiligheid. Deze is speciaal gemaakt om alle risico’s die met brandveiligheid in de zorg te maken hebben in kaart te brengen. Dit model ziet er als volgt uit:

stuurwiel risicogestuurde brandveiligheid in de zorg vib netwerken

2. Oefen ontruimingsoefeningen

Oefenen, oefenen en nog meer oefenen! Zonder goed te oefenen weten medewerkers en bewoners van een instelling niet wat ze moeten doen wanneer er werkelijk brand uitbreekt. Dit is echt een belangrijk onderdeel voor het behoud van de veiligheid. De theorie spreekt voor zich, maar de praktijk kan onverwachtse situaties opleveren.

3. Verplaats patiënten horizontaal door het gebouw

De zorg heeft de laatste jaren ontzettend veel last gehad van forse bezuinigen, met als resultaat een lage bezetting en hoge werkdruk. Hierdoor kan in extreme gevallen ook de veiligheid in geding komen bij het uitbreken van brand, omdat er domweg te weinig personeel aanwezig is. Alle bewoners snel naar buiten krijgen is dan een onmogelijke klus. Daarom kan het horizontaal verplaatsen van de bewoners een handige oplossing zijn. Ter illustratie:

Als de brand bijvoorbeeld uitbreekt aan de linkerkant van uw gebouw, worden de patiënten naar de “veilige” rechterkant van het gebouw verplaatst. Zodoende is er meer controle tijdens de evacuatie. Dit kan natuurlijk alleen wanneer er brandwerende scheidingen en compartimenten tussen de verschillende gebouwdelen zijn gemaakt.

4. Overleg met het branddetectie- of installatiebedrijf waar handmelder geplaatst moet worden

In de zorg zijn nu eenmaal veel hulpbehoevende bewoners. Een aanzienlijk aantal van hen zit in een rolstoel of is slecht ter been. Daarom is het belangrijk dat handmelders voor deze groep bewoners eenvoudig te bereiken is. De handmelders moeten op de correcte hoogte hangen. Volgens NEN-2535 moeten de handmelders op een hoogte van tussen de 0,9-1,5 meter bevestigd zijn. Het plaatsen van de handmelders is de verantwoordelijk van het branddetectie- of installatiebedrijf, maar het is wel verstandig om met deze partijen te overleggen, omdat u het beste overzicht heeft ten aanzien van de hulpbehoevende bewoners.

Let op! In de psychiatrie is er vaak meer maatwerk nodig. Denk bijvoorbeeld aan handmelders in de verpleegpost, in plaats van in de gang, of slow-whoops die pas aangaan nadat twee melders in dezelfde lus zijn geactiveerd.[1]

5. Installeer speciale alarmeringsvoorzieningen voor doven en slechthorenden

Bij brand overdag zijn de meeste doven en slechthorenden snel te bereiken, maar hoe krijgen deze mensen midden in de nacht ook een alarmsignaal? Hiervoor is een speciaal systeem ontwikkeld. Dit systeem gaat af wanneer er 30 seconden lang een geluidsniveau van minimaal 65 decibel afgaat. Vervolgens gaat er een flitsalarm aan of een trilalarm af. Op deze manier worden doven en slechthorenden ook in de nacht bereikt.

6. Controleer de noodverlichting en maak deze ook geschikt voor slechtzienden

Een konijn dat staart in de koplampen van een tegemoetkomende auto. Dit is iets wat bewoners midden in de nacht ook kan overkomen met de noodverlichting. Tijdelijk verblind en gedesoriënteerd zijn is dan iets wat zorginstellingen liever niet hebben in het geval van nood. Daarom mogen de ruimtes met noodverlichting niet een te sterke overgang van licht naar donker hebben. Is de noodverlichting bovendien geschikt voor slechtzienden? Een controle tijdens een oefening kan helpen om te zien waar bewoners problemen ervaring, zodat er desgewenst brandveilige aanpassingen gemaakt kunnen worden.

7. Installeer speciale deurvoorzieningen

Het is ontzettend frustrerend en zelfs ronduit gevaarlijk als de deur niet goed open gaat bij een brandmelding. Allereerst is het natuurlijk belangrijk dat er in zulke situaties geen paniek uitbreekt. Het is erg belangrijk dat nooddeuren op een zeer eenvoudige wijze opengaan tijdens een brand. Iedere medewerker en bewoner moet snel het pand kunnen verlaten zonder te maken hebben met lastige deurconstructies. Denk ook hier aan de slechtzienden, die misschien de knop van de deur niet kunnen vinden. Zorg bijvoorbeeld voor duidelijke kleurverschillen!

Let op! In de psychiatrie is er soms meer maatwerk nodig, bijvoorbeeld omdat cliënten willen ontsnappen als er geen brand is.

VIB Netwerken helpt met brandveiligheid in de zorg

Deze 7 manieren geven je in ieder geval een basis om de brandveiligheid in de zorg – en dus in jouw zorginstelling – te verbeteren. En zelfs al heb je deze op orde dan is het nooit verkeerd om alsnog een keer alles door te lopen en te testen.

VIB Netwerken heeft veel kennis op het gebied van veiligheidssystemen in de zorg en helpt je desgewenst graag met het verbeteren van de brandveiligheid in jouw zorginstelling.

[1] Een slow-whoop geeft een luid signaal en is onderdeel van een ontruiming. Het geluid van de slow whoop is een teken voor alle aanwezigen om het gebouw rustig te verlaten.